اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD) نوعی تفاوت در رشد مغز است که بر ارتباط، رفتار و درک اجتماعی کودک تأثیر میگذارد. گرچه تشخیص قطعی اوتیسم معمولاً بعد از ۲ سالگی انجام میشود، اما برخی از علائم هشداردهنده ممکن است از ماههای اولیه زندگی ظاهر شوند. تشخیص زودهنگام و مراجعه به گفتاردرمانگر یا کاردرمانگر میتواند تأثیر چشمگیری در بهبود رشد کودک داشته باشد.
علائم اوتیسم قبل از یکسالگی موضوعی است که ذهن بسیاری از والدین را به خود مشغول کرده است. هرچند تشخیص اوتیسم معمولا در ۲ تا ۳ سالگی انجام میشود، اما برخی نشانهها را میتوان حتی پیش از یک سالگی هم مشاهده کرد. شناخت این علائم میتواند در شروع مداخله زودهنگام نقش مهمی داشته باشد.
اهمیت شناسایی علائم اوتیسم قبل از یکسالگی
تشخیص زودهنگام علائم اوتیسم قبل از یکسالگی میتواند به بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند. والدین با دقت به رفتارهای نوزاد میتوانند اولین نشانههای اوتیسم در نوزادان را شناسایی کرده و برای بررسی تخصصی اقدام کنند.
علائم اوتیسم قبل از یکسالگی تا ۳ ماهگی
در سه ماه اول زندگی، نوزاد مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- تماس چشمی کمی داشته باشد
- در برابر صداهای آشنا واکنش کمتری نشان دهد
- لبخند اجتماعی نداشته باشد
- آرام کردن او هنگام در آغوش گرفتن دشوار باشد
علائم اوتیسم قبل از یکسالگی تا ۷ ماهگی
تا هفت ماهگی، برخی نشانههای اولیه اوتیسم عبارتند از:
- بیتوجهی به اسم خود
- عدم لبخند اجتماعی
- کنجکاوی کمتر نسبت به محیط
- حرکات تکراری مانند تکان دادن دستها
- بیتوجهی به بازیهای تعاملی
علائم اوتیسم قبل از یکسالگی تا ۱۲ ماهگی
در پایان یک سالگی، کودک ممکن است هنوز:
- به اشارهها پاسخ ندهد
- تقلید حرکات ساده را انجام ندهد
- صداهای اولیه یا کلمات را محدود تولید کند
- تمایلی به تعامل اجتماعی نشان ندهد
این موارد جزو علائم اوتیسم قبل از یکسالگی هستند و اگر همزمان تکرار شوند، نیاز به ارزیابی تخصصی دارند.
تفاوت علائم اوتیسم با تأخیرهای رشدی
همه تأخیرهای رشدی به معنای اوتیسم نیستند، اما وقتی چند علائم اوتیسم قبل از یکسالگی همزمان و مداوم دیده شوند، احتمال وجود اختلال بیشتر است. مراجعه به متخصص رشد یا گفتاردرمانی توصیه میشود.
مراجعه به متخصص برای بررسی علائم اوتیسم قبل از یکسالگی
اگر والدین متوجه چند علامت هشدار شدند، مراجعه به گفتاردرمانگر یا متخصص رشد کودک ضروری است. تشخیص زودهنگام مسیر درمان را تغییر میدهد.
پرسشهای رایج والدین
جمعبندی
شناخت علائم اوتیسم قبل از یکسالگی به والدین کمک میکند در سریعترین زمان به دنبال ارزیابی و مشاوره باشند. اگر هر یک از این علائم در فرزندتان دیده شد، حتماً برای مشاوره تخصصی اقدام کنید.
تشخیص زودهنگام میتواند مسیر رشد کودک را تغییر دهد.
